توصیف مؤمن از زبان پیامبراسلام (ص)

 

پیامبر اکرم( صلى الله علیه وآله( به امیرمؤمنان على(علیه السلام) فرمود: مؤمن کامل داراى 103 صفت است و این صفات در پنج شاخه خلاصه مى شود، صفات عملى گذرا و صفات عملى مستمر، نیّت، صفات ظاهرى و باطنى سپس امیرمؤمنان فرمود: اى رسول خدا این 103 خصلت چیست؟ حضرت فرمودند: اى على از صفات مؤمن این است که همیشه فکر مى کند و ذکر خدا را در آشکار مى گوید، علم او کثیر و حوصله و تحمّلش زیاد است و در منازعات هم زیبا برخورد مى کند.

کریم المراجعة، اوسع الناس صدراً، أذلّهم نفساً، صحکه تبسماً، و اجتماعه تعلماً.
مراجعاتش کریمانه است، سعه صدرش از همه بیشتر، تواضعش زیاد است، با صداى بلند نمى خندد و حضورش در اجتماعات همراه با تعلیم و تعلّم است.
انسان مؤمن کسى است که غافلان را تذکّر مى دهد و جاهلان را تعلیم مى کند کسى که او را اذیت کند آزار نمى دهد و درباره چیزى که به او مربوط نیست دخالت نمى کند، اگر کسى که به او آزار رسانده دچار مصیبت شود او را شماتت نمى کند و غیبت نمى کند.
بریئاً من المحرّمات، واقفاً عند الشبهات، کثیر العطاء، قلیل الأذى، عوناً للغریب، و اباً للیتیم.
مؤمن کسى است که از محرّمات بى زار است و از شبهات توقّف کرده و مرتکب آنها نمى شود، عطایش کثیر و اذیّتش قلیل است، به افراد غریب کمک مى کند و براى ایتام پدر است.
احلى من الشهد و اصلد من الصلد، لا یکشف سراً ولا یهتک سترا.
مؤمن کامل، شیرین تر از عسل و سخت تر از تخته سنگ است، اسرارى که مردم به او مى گویند بازگو نمى کند و اگر خودش هم به سرّ مردم پى برد بازگو نمى کند.
لطیف الحرکات، حلو المشاهدة، کثیر العبادة، حسن الوقار، لیّن الجانب.
حرکات مؤمن توأم با لطف و دیدارش شیرین، عبادتش زیاد است و حرکات سبک از او سر نمى زند و نرمش و محبّت دارد.
حلیماً اذا جهل علیه، صبوراً على من اساء الیه، یُبجّل الکبیر و یرحّم الصغیر.
مؤمنان کامل الایمان در مقابل جهل جاهلان بردبار و در مقابل بدى صبورند و به بزرگان احترام مى کنند و کوچک ها را مورد نوازش قرار مى دهند.
امیناً على الامانات، بعیداً من الخیانات، إلفه التُّقّى و حِلْفُهُ الحیا، کثیر الحَذَر، قلیل الزلل.
مؤمن کامل شخصى امانت دار است و از خیانت دورى مى کند، دوست او تقوى و هم پیمانش حیا است، در مقابل خطرات مواظب است و گمراهى او کم است.
وقوراً، صبوراً، رضیاً، شکوراً
مؤمن کامل شخصى با استقامت و در برابر ناملایمات صبور است، به قضاء الهى راضى و در مقابل نعمت ها شکرگزار است
قلیل الکلام، صدوق اللسان.
مؤمن کم سخن مى گوید و راستگو است
إن سلک مع اهل الدنیا کان اکیسهم و إن سلک مع اهل الآخرة کان أورعهم لا یرضى فى کسبه بشبهة ولا یعمل فى دینه برخصة یعطف على اخیه بزلّته و یرعى ما مضى من قدیم صحبته.
مؤمن کامل کسى است که اگر در کنار اهل دنیا قرار گیرد از همه باهوش تر است و در صف اهل آخرت باتقواترین است در کسب و کارش سراغ شبهات و در دینش سراغ رخصت ها نمى رود اگر برادرش لغزشى کرد مى گذرد و سوابق حسنه دوستش را فراموش نمى کند.