دوران قاعدگی وتوصیه های بهداشتی
قاعدگیچیست؟
قاعدگیعبارتستاز خروجمرتبو دورهایخوناز مهبلکهبهطور طبیعیاتفاقمیافتد کهاز شروعقاعدگیایندورهتا یکسالنامرتببودهولیبعد از یکسالبهطور معمولمرتبمیشود.آخرین مرحله بلوغ ،قاعدگی است.چرخه قاعدگی در طول چرخه قاعدگی، بدن زن برای بارداری احتمالی آماده می شود. این چرخه به وسیله ? هورمون تنظیم می شود. هورمون تحریک کننده فولیکول و هورمون لوتئینی که از غده هیپوفیز ترشح می شوند، باعث بلوغ یک تخمک در یک فولیکول و آزاد شدن آن می شود. تخمک و فولیکول آن، استروژن و پروژسترون ترشح می کنند که باعث ضخیم شدن مخاط رحم می شوند. اگر یک تخمک بارور شود، خود را وارد سطوح داخلی رحم می کند و اگر بارور نشود، در طول قاعدگی به همراه خون و سلول های حاصل از مخاط داخلی رحم، از بدن خارج می شود.این چرخه حدود ۳ روز طول می کشد ولی مدت زمان آن ممکن است از ماهی تا ماه دیگر و از زنی به زن دیگر فرق کند. یک چرخه قاعدگی کامل این تصویر تغییرات حاصل در آندومتر(مخاط رحم) و تخمـدان را در طی چرخـه قاعدگی نشـان می دهد. تخمک می تواند در زمان تخمک گذاری که از فولیکول آزاد می شود، به وسیله یک اسپرم بارور گردد.عامل وراثت ،عوامل محیطی از قبیل محل جغرافیایی و تماس با نور ، وضعیت سلامت و وزن و تغذیه و شرایط روانی در شروع سن بلوغ دخالت دارند . کودکانی که در مناطق گرم و کم ارتفاع و یا نقاط شهری زندگی می کنند و یا چاق هستند زودتر بالغ می شوند . در پایان دوره بلوغ ، تغییر فرم بدن و پیدایش هیکل زنانه رخ می دهد . به طوری که چربی به شکل زنانه در بدن توزیع می شود . یعنی لگن پهن و رانها کلفت می شود . پستانها کاملاً رشد می کند . همچنین علاوه بر قاعدگی ، رحم ، مهبل و اعضای تناسلی زن نیز به اندازه کافی رشد می کنند . این مراحل معمولاً در ۱۴ سالگی کامل می شوند . بر اثر ترشحات هورمونی ، فعالیت غدد چربی و عرق نیز در دختران افزایش پیدا می کند و ممکن است باعث پیدایش جوش در صورت و یا سایر اعضا بدن شود . این جوشها نباید دستکاری شوند زیرا در این صورت عفونی می شوند و پس از بهبودی اثرات آنها روی پوست باقی می ماند . در صورتی که میزان عرق کردن زیاد باشد ممکن است لازم باشد دختران ( علاوه بر استحمام ) از اسپری زیر بغل و یا لوسیونهای ضد عرق استفاده کنند .
سنشروعقاعدگی:
دورههایقاعدگیدر دختراندر سن13ـ9 سالگیآغاز میشود و ممکنستتا سن16 سالگیبهتأخیر افتد.
فاصلهبیندو قاعدگیو مدتخونریزی :
از اولینروز شروعقاعدگیتا شروعقاعدگیبعدیدر اشخاصمتفاوتاستولیبهطور معمول28 روز است. فاصلهبین34ـ25 روز را نیز میتوانطبیعیتلقیکرد. مدتخونریزیبهطور متوسط7ـ3 روز استولیزمان8ـ2 روز نیز طبیعیاست.
علائمدورانقاعدگی:
شکایاتطبیعیایندورانعبارتستاز:
سردرد، احساسسنگینیدر ناحیهلگن، احساسخستگی، حالتتهوعیا استفراغ، احساسافسردگیو تغییراتروحینظیر: بدخلقی، خوابآلودگیو بیحوصلگی، درد در قسمتپایینشکمکهحتیممکنستتا کمر و پاها نیز ادامهپیدا کند. حداکثر میزاندرد با شروعقاعدگیهمراهبودهو وقتیجریانخونبهطور عادیآغاز گردید از شدتآنکاستهمیشود. ایناختلالاتدر افراد مختلفمتفاوتو بهعلتتغییراتهورمونیدر بدناستو معمولاً خودبهخود از بینمیرود ولیدر صورتشدتاختلالاتفوقباید بهپزشکمراجعهکرد.
توصیههایبهداشتیدر دورانقاعدگی :
ـ در زمانقاعدگیاز نوار بهداشتیاستاندارد استفادهکنید و در صورتعدمدسترسی، با قراردادنمقداریپنبهتمیز در داخلپارچهایتمیز از آننوار درستکنید.
ـ از آنجاییکهخونقاعدگیبویخاصیدارد لذا عوضکردنبهموقعنوار بهداشتیدر ایندورانتوصیهمیشود. نوار استفادهشدهرا در داخلکاغذ باطلهپیچیدهو در ظرفآشغالدر دار بگذارید.
ـ در هر بار اجابتمزاجبا آبگرمیا آبولرمنسبتبهتمیز کردنخودتاناقدامکنید.
ـ از لباسزیر نخیاستفادهکنید وآنرا زود بهزود تعویضنمایید.
ـ استحمامدر دورانقاعدگیبهعلتخونریزیو افزایشفعالیتغدد داخلیمخصوصاً غدد عرقکهسبببد بو شدنبدنمیگردد، ضروریاست.
ـ شستشویبدنباید بهصورتایستادهانجامشود و از نشستندر کفحمامو فرو رفتندر آبوانو استخر خودداریگردد.
ـ از پرخوریدر ایندورانپرهیز کنید و با خوردنمیوهو آباز یبوستدر ایندورانپیشگیرینمایید.
ـ فعالیتو ورزشسبکدر ایندوراننهتنها منعیندارد بلکهبهعضلاتآرامشدادهو مشکلاتجسمیو روانیپیشاز قاعدگیرا کممیکند.
ـ مایعاتگرمبخورید و دوشآبگرمبگیرید.
ـ حرکتبهصورتچهاردستو پا بهشلشدنرحمکمکمیکند.
ـ دراز بکشید و زانوها را داخلشکمجمعکنید.
ـ شما نوجوانانو جوانانبهدلیلسوختو ساز انرژیبیشترینیاز دارید و باید با تغذیهمناسبآنرا تأمیننمودهو سلامتدورانبلوغو باروریخود را تضمینکنید.
ـ مصرفروزانهو صحیحاز چهار گروهاصلیمواد غذاییروند رشد دورانبلوغرا تأمینمیکند.